Aynalar optiğin temel taşlarından olup günümüzde çok geniş kullanım alanına sahip yegane malzemelerden biridir. Genel itibariyle aynalar camdan imal edilebiliyor olmasına rağmen tarihi süreç içerisinde farklı maddelerden de üretilmiştir. Buna örnek olarak gümüş, tarih içerisinde ayna yapımında sık sık kullanılan maddelerden biridir. Prensip olarak aynalar, ışığı yansıtma özelliğiyle birlikte görüntü elde etmemize yararlar. Oluşan görüntü, aynanın özelliğine göre zahiri görüntü veya gerçek görüntü diye isimlendirilir.
Aynalar genel anlamda düzlem aynalar ve küresel aynalar olmak üzere ikiye sınıflandırılır. Parabolik aynalara bir bağlamda küresel aynalar da diyebiliriz. Parabolik aynalar genel özellikleri itibariyle çukur aynalara çok benzerlik gösterirler. Küresel aynalar, çukur aynalar ve tümsek aynalar olarak sınıflandırılırlar. Düzlem aynalar ve tümsek aynalarda oluşan görüntü zahiri iken çukur aynalarda; cisim odakla ayna arasında olmadığı müddetçe görüntü gerçektir. Küresel aynalar bir kürenin iç veya dış yüzeyinin aynalanmasıyla oluşturulurken parabolik aynalar adından da anlaşılacağı gibi belirli hesaplamalarla elde edilen bir parabol eksenine göre oluşturulur.
Parabolik Aynaların Kullanım Alanları
Günümüzde parabolik aynalar gerek aydınlatma sanayisinde gerek endüstride yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Parabolik aynaların mekana ve şartlara göre tasarlanabilirliği, onların daha kullanışlı olmasını sağlamıştır.
Aydınlatma sanayisinde floresan lambaların daha iyi aydınlatması için yaygın bir şekilde kullanılır. Parabolik aynalar parabolik kolektörler adı altında günümüzde güneş enerjisi sistemleriyle oldukça gündemdedir. Günümüz dünyası tüketilebilir kaynaklarla üretilen enerjiden yenilenebilir enerjiye yoğunlaşmıştır.
Kaynakların tükenmesi yüksek karbon emisyonu oluşumu büyük sorunlara yol açmakta, ilerleyen zamanla birlikte dünyanın ömrünü kısaltmaktadır. Hâlbuki yenilenebilir enerji hem kaynakların kullanımını sınırlamakta hem de karbon emisyonunu azaltarak ekolojiyi korumaktadır. Günümüzde yaygın olarak bilinen yenilenebilir enerji sistemlerini rüzgâr enerjisi, güneş enerjisi ve dalga enerjisi olarak sınıflandırabiliriz.
Güneş enerjisi dünya var olduğu müddetçe var olmuş bitmez tükenmez bir enerjidir. Böyle bir enerji kaynağından birçok farklı şekilde yararlanabiliriz. Günümüzde en yaygını ısı enerji sistemleri ve elektrik üretimidir. Güneş enerjisinden elektrik üretiminin maliyeti yüksek olmasına karşın uzun ömürlü olması nedeniyle bu dezavantajı ortadan kaldırır. Yaygın olarak fotovoltaik güneş panellerinden elektrik üretimi yapılabilmesine rağmen buna alternatif olarak günümüzde parabolik kolektörlerle toplanan güneş enerjisini ısı enerjisine çevirip, elde edilen ısı enerjisini de hareket enerjisine çevirerek elektrik üretimi gerçekleştirilmeye başlanmıştır.
Maliyet bakımından fotovoltaik panellerle yapılan sistemler gibi parabolik kolektörlerle kurulan sistemler de pahalıdır. Fakat söz konusu hiç tükenmeyen bir enerji kaynağının işletilmesi bu sistemleri fazlasıyla muteber kılmaya yeterlidir.
Parabolik kolektörlerle elektrik üretimi henüz ülkemizde kullanılmazken diğer ülkelerde de pek yaygın değildir. Fakat günümüzde bütün dünyanın dikkatini çekmeyi başarabilmiş bu sistem, gelecek çağda en temel enerji sistemlerinden birini oluşturacağı bilinen bir gerçektir. Güneş enerji sistemlerinde yüksek sıcaklıklara ulaşmak için yoğunlaştırıcı parabolik aynalı sistemler kullanılır. Bu sistemlerde güneş enerjisi, yansıtıcı yüzeyler yardımıyla bir noktada yoğunlaştırılır. Parabolik aynalar, parabolik oluklu aynalar ve parabolik çanak aynalar adı altında ikiye sınıflandırılır. Bu aynalar aynı zamanda doğrusal yoğunlaştırıcı ve noktasal yoğunlaştırıcı olarak da bilinir.
